«شاید برای شما هم اتفاق بیافتد» گرچه نتیجه‌ی همان فرصت‌طلبی مدیران و الهام‌گرفته و کپی‌برداری شده از سریال ضعیف «کلید اسرار» بود، اما به خصوص در ماه رمضان امسال باید آن را به لحاظ فرمی یک و سر و گردن بالاتر از آثار مضحکی مثل «راز پنهان» و «خداحافظ بچه» دانست و به همین دلیل شاید نقد آن کمی عجیب به نظر برسد، به علاوه اینکه درونمایه‌ی ظاهرا دینی و مذهبی کار نیز نقد آن را از سوی رسانه‌های انقلابی کمی با مشکل مواجه می‌کند.

 

اما به رغم برتری فرمی «شاید برای.....» نسبت به سه اثر دیگر ماه رمضان و همچنین محتوای به ظاهر اخلاقی و دینی‌اش، آن را باید سریالی بسیار خطرناک‌تر و قابل نقدتر از آثاری مثل «خداحافظ بچه» و «راز پنهان» به حساب آورد، چرا که متاسفانه بر خلاف سریال‌های دیگر رسانه‌ی ملی، به عنوان محصولی کاملا دینی در بین مخاطبین جاافتاده است و همین پیش‌فرض مواجهه با یک اثر دینی از سوی مخاطبین و تاثیرپذیری بسیار شدیدتر آنان به سبب همین پیش‌فرض، لزوم نقد این اثر را بسیار جدی‌تر مطرح می‌کند و «معنویت»کلیشه‌ای و غالبا مبتنی بر خرافاتی را که به جای «دین» به خورد مخاطب می‌دهد بسیار خطرناک‌تر.

 

متاسفانه تمام داستان‌های «شاید برای ......» دقیقا مانند نمونه‌ی اصلی‌اش «کلید اسرار» بر مبنای این باور غلط شکل گرفته‌اند که «انسان نتیجه‌ی هر کار بد و خوبی را به سرعت در همین دنیا خواهد دید». البته ما منکر این مسئله نیستیم که هر کار خوب و بدی در همین دنیا اثر وضعی بر زندگی انسان دارد و جزا و پاداش برخی از کارهای نیک وگناهان نیز در همین دنیا خواهد بود، اما به این نکته توجه کنید که سریالی که در بین عموم مردم به عنوان یک اثر تماما دینی شناخته می شود در نزدیک به نود قسمت(تا به حال بیش از هشتاد قسمت از این مجموعه از رسانه‌ی ملی پخش شده است) تماما بر این نکته تمرکز کند که انسان‌ها بصورت کاملا سریع و «معجزه‌وار» پاداش و جزای تمام اعمال خوب و بد خود را در همین عالم دریافت خواهند کرد. خب در نتیجه بعد از حدود نود قسمت و تکرار مدام یک الگوی غلط چه لطمه‌ای به باور دینی مردم خواهد خورد؟

 

نمايي از سريال كليد اسرار ساخت تركيه

 

مشکل اصلی و غیر قابل اغماض «کلید اسرار» و نمونه‌ی ایرانی‌اش این است که نه‌تنها با تکیه بر این الگو اساسا فلسفه‌ی جهان دیگر و روز حساب را زیر سوال می‌برند، بلکه به دلیل مغایرت با عالم واقع و جریان طبیعی زندگی در جامعه، بعد از مدتی پایه‌های اعتقادات دینی مخاطبین خود را سست خواهند کرد. خود را جای مخاطبی قرار دهید که با اکثر قسمت‌های سریال همراه بوده و در نتیجه الگوی مورد تبلیغ سازندگان اثر را پذیرفته و آن را به عنوان یک سنت الهی و دینی قبول کرده، این مخاطب وقتی در عالم واقع با افرادی مواجه شود که مشغول کسب درآمدهای هنگفت از انواع کارهای خلافند(که کم هم نیستند) و بر خلاف داستان‌های این سریال نه بیماری لاعلاج می‌گیرند! نه زن و فرزندشان در سانحه رانندگی جان خود را از دست می‌دهند! نه تمام دارایی‌شان بصورت معجزه‌واری از دست‌شان می‌رود!، از این تناقض بین عالم واقع و چیزی که از رسانه‌ی ملی ترویج می‌شود چه نتیجه‌ای خواهد گرفت. آیا چون آن اثر نمایشی را به عنوان یک اثر «دینی» از بزرگترین دستگاه فرهنگی نظام اسلامی قبول کرده، کلا منکر دین و باورهای مذهبی نخواهد شد؟ آیا پایه‌های اعتقادات مذهبی‌اش سست نخواهد شد؟ آیا دچار شک در سنت‌های الهی نخواهد شد؟

 

نمايي از سريال شايد براي شما هم اتفاق بيافتد

 

سخن واضح‌تر از آن است که بخواهیم با شاهد مثال آوردن از خود سریال و تفصیل بیش از حد موضوع باعث اطناب بیهوده‌ی مطلب شویم. طبیعی‌ست که چنین اتفاقاتی خواهد افتاد و این تناقضات باعث شک مخاطبین در باورهای دینی خواهد شد و این همان چیزی‌ست که مدیران رسانه‌ی ملی اساسا به آن توجهی ندارند. اگر در رسانه‌ی ملی به این مسائل توجه می‌شد طبعا یک سریال دست‌چندم ساخته شده در نظام «لائیک» ترکیه، الگوی ساخت «دینی»‌ترین سریال نمایشی ماه رمضان در نظام «اسلامی» ایران قرار نمی‌گرفت. تا ما امروز بنشینیم و از افکار التقاطی و بی‌پشتوانه‌ی آن انتقاد کنیم.